Ochrona-srodowiska (6)
Do końca 2032 roku, zgodnie z założeniem rządowego programu, musimy pozbyć się wyrobów zawierających azbest. Choć wydaje się, że czasu zostało sporo, to warto już teraz podjąć w tym celu odpowiednie kroki.
AZBEST jest minerałem znanym od kilku tysięcy lat. Ze względu na swoje zalety, tj. m.in. odporność na wysokie temperatury, działanie mrozu, kwasów, substancji żrących, a także elastyczność stosowany był szeroko od ponad 100 lat w około 3000 wyrobów przemysłowych. Dziś jednak wiemy, że jest szkodliwy dla zdrowia. Dlatego produkcja, stosowanie oraz obrót azbestem i wyrobami zawierającymi azbest zostały zakazane.
Obowiązek inwentaryzacji i usuwania wyrobów zawierających azbest ciąży na właścicielach nieruchomości (domów, sklepów, hurtowni itp.), wspólnotach i spółdzielniach mieszkaniowych, a w przypadku budynków komunalnych na gminach z tytułu własności oraz odpowiedzialności prawnej dotyczącej ochrony osób trzecich od szkód mogących wynikać z nieodpowiedniej eksploatacji przedmiotu stanowiącego własność (Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23.10.2003r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub jest wykorzystywany azbest ( Dz. U. Nr 192, poz. 1876).
Sprawdzenie, czy na terenie nieruchomości znajdują się wyroby zawierające azbest i powiadomienie o tym właściwej jednostki samorządu terytorialnego to nie tylko powinność nałożona na właścicieli przez państwo, ale i wyraz troski o zdrowie własne, naszych bliskich oraz o czystość środowiska. Należy to zrobić jak najszybciej!
Koszty zabezpieczenia i dalszej kolejności usuwania wyrobów zawierających azbest ciążą na właścicielu nieruchomości, na terenie którego się znajdują. Istnieje jednak możliwość uzyskania dofinansowania powyższych działań ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu, za pośrednictwem gminy, z którego Gmina Ryńsk korzysta nieprzerwanie od 2011 roku.
Więcej szczegółów na stronie WFOŚiGW: https://wfosigw.torun.pl/strona-359-azbest_2019.html
Przydatne linki:
Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032
Przydomowe oczyszczalnie ścieków
Napisane przez Administrator serwisu
| L.p. | Nazwa | Obwód [cm] | Wys. [m] | Gmina | Obręb ewidencyjny |
Data utworzenia | Obowiązująca podstawa prawna |
Opis | Ochrona w zakresie prawa miedzyna-rodowego |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 9 | 10 | 11 | 12 |
| 1. | Cis pospolity |
96-150 | 7,5 | Ryńsk | Ryńsk | 31.12.1959 | Dz.Urz. W.R.N. w Bydgoszczy Nr 12 poz. 92 z 1960 r. | "Cis Mikołaja z Ryńska" | brak |
| 2. | Buk pospolity |
356 i 361 | 35 | Ryńsk | Cymbark | 25.10.1977 | Zarządzenie Nr 44/77 Wojewody Toruńskiego | Skupienie 2 sztuk |
brak |
| 3. | Lipa drobnolistna |
465 | 28 | Ryńsk | Trzciano | 22.12.1978 | Zarządzenie Nr 52/78 Wojewody Toruńskiego | brak | |
| 4. | Dąb szypułkowy | 350-540 | 30-35 | Ryńsk | Ryńsk | 29.12.1980 | Zarządzenie Nr 46/80 Wojewody Toruńskiego | Skupienie 4 sztuk |
brak |
| 5. | Dąb szypułkowy | 435 i 340 |
30 | Ryńsk | Łabędź | 31.12.1983 | Zarządzenie Nr 66/83 Wojewody Toruńskiego | Skupienie 2 sztuk |
brak |
| 6. | Głaz narzutowy | 1070 |
1,1 | Ryńsk | Łabędź | 1986 | brak | ||
| 7. | Jodła pospolita |
150-190 |
30 | Ryńsk | Cymbark | 27.12.1993 | Rozporządzenie Nr 40/93 Wojewody Toruńskiego z dnia 27 grudnia 1993 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody | Skupienie 5 sztuk |
brak |
| 8. | Jodła pospolita | 190 |
30 | Ryńsk | Cymbark | 27.12.1993 | Rozporządzenie Nr 40/93 Wojewody Toruńskiego z dnia 27 grudnia 1993 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody | brak | |
| 9. | Kasztanowiec zwyczajny | 210 |
13 | Ryńsk | Węgorzyn | 27.12.1993 | Rozporządzenie Nr 40/93 Wojewody Toruńskiego z dnia 27 grudnia 1993 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody | Drzewo po rozłamaniu |
brak |
| 10. | Dąb szypułkowy | 330 |
25 | Ryńsk | Myśliwiec | 27.12.1993 | Rozporządzenie Nr 40/93 Wojewody Toruńskiego z dnia 27 grudnia 1993 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody | Drzewo obumarłe |
brak |
| 11. | Dąb szypułkowy, kasztanowiec zwyczajny |
320-360 |
30-35 | Ryńsk | Ryńsk | 27.12.1993 | Rozporządzenie Nr 40/93 Wojewody Toruńskiego z dnia 27 grudnia 1993 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody | Skupienie 4 dębów i 1 kasztanowca | brak |
| 12. | Dąb szypułkowy | 374 |
25 | Ryńsk | Cymbark | 09.11.1998 | Rozporządzenie Nr 33/98 Wojewody Toruńskiego z dnia 9 listopada 1998 r. w sprawie uznania za pomniki przyrody | brak |
Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody ożywionej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.
Na terenie Gminy Ryńsk można odnaleźć wiele obiektów o takim charakterze, jednak na ich tle wyróżnia się legendarny cis, który wedle podań został zasadzony przez Mikołaja z Ryńska w 1397 r. dla upamiętnienia założenia Towarzystwa Jaszczurczego. W rzeczywistości ma on ok. 500 lat, co i tak czyni go jednym z najstarszych cisów w Polsce. Tą formą ochrony środowiska objęte są najczęściej buki, jodły oraz dęby często występujące w skupieniach po kilka sztuk. Pod ochroną są także pojedyncze pomniki, takie jak: kasztanowiec czy lipa drobnolistna oraz jeden pomnik przyrody nieożywionej - głaz narzutowy.
W roku 2013 i 2015 na pomnikach przyrody przeprowadzono prace pielęgnacyjne mające na celu zapewnienie ich dalszej ochrony. Ze względu na zaawansowane starzenie się drzew oraz silniejsze niż w przypadku drzew młodszych oddziaływanie różnych czynników antropogenicznych niezbędne było prowadzenie w przypadku drzew pomnikowych ochrony aktywnej, która zapewniana jest przez prowadzenie rozmaitych prac zapobiegawczych i leczniczych. Prace dofinansowywane były ze środków Wojewódzkiego Fundusz Ochrony Środowiska w Toruniu.
| L.p. | Nazwa | Pow. [ha] | Gmina | Powiat | Opis lokalizacji | Forma własności | Data utworzenia | Obowiązująca podstawa prawna |
Opis | Ochrona w zakresie prawa miedzyna-rodowego |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 1. | Rezerwat leśny „Wronie” | 68,74 | Ryńsk | Wąbrzeski | Rezerwat leśny Wronie położony jest w obrębie miejscowości Wronie na terenie Lasów Państwowych |
Lasy Państwowe Leśnictwo Wronie, Nadleśnictwo Golub-Dobrzyń |
01.11.1978 |
Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 11 października 1978 r. w sprawie uznania za rezerwaty przyrody, Monitor Polski z 1978 nr 33 poz. 126 |
Ochronie podlega Grąd subkontynentalny i buczyna pomorska przy północno-wschodniej granicy zasięgu buka (Fagus silvatica) z perłówką jednokwiatową. W runie wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum). |
brak |
Rezerwat przyrody „Wronie” znajduje się na obszarze Gminy Ryńsk. Utworzony został Zarządzeniem Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 11 października 1978 r. (Monitor Polski Nr 33, poz. 126). Celem ochrony rezerwatu jest zachowanie ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu buczyny pomorskiej, przy północno-wschodniej granicy zasięgu buka. W skład rezerwatu „Wronie” wchodzą oddziały leśne leśnictwa Wronie, Nadleśnictwa Golub-Dobrzyń, o łącznej powierzchni 68,74 ha.
Powierzchnia rezerwatu przyrody, jedynego na terenie powiatu wąbrzeskiego, wynosi 68,74 ha, co stanowi 0,14% powierzchni powiatu.
Częściowy rezerwat „Wronie” (powierzchnia – 68,74 ha) obejmuje lasy z udziałem buka, które zachowały się w centrum silnie odlepionego obszaru Pojezierza Chełmińskiego. Zabezpiecza on głównie żyzną buczynę pomorską z takimi osobliwościami, jak perłówka jednokwiatowa i przetacznik górski. Występują tu ponadto grądy z udziałem buka, a także enklawy łęgów i olsów. Lasy skupiają liczne gatunki roślin chronionych. Warto podkreślić, ze w rezerwacie występują okazałe, pomnikowe buki.
Obszar chronionego krajobrazu "Zgniłka-Wieczno-Wronie"
Napisane przez Gapiński Łukasz| L.p. | Nazwa | Pow. [ha] | Gmina | Powiat | Opis lokalizacji | Forma własności | Data utworzenia | Obowiązująca podstawa prawna | Opis | Ochrona w zakresie prawa miedzyna-rodowego |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 1. | Obszar chronionego krajobrazu torfowiskowo-jeziorno-leśny „Zgniłka-Wieczno-Wronie” | 11 140 |
Ryńsk, Płużnica, Kowalewo Pom., Chełmża |
wąbrzeski, golubsko-dobrzyński, toruński |
Obszar Chronionego Krajobrazu położony jest w obrębie 4 gmin oraz 3 powiatów. | Zróżnicowana | 10.12.1992 |
Rozporządzenie nr 21/92 z dnia 10 grudnia 1992r. Dziennik Urzędowy Województwa Toruńskiego z dnia 21 grudnia 1992 roku Nr 27 poz. 178 |
Poniżej | brak |
Aktem prawnym regulującym obecnie zasady funkcjonowania Obszaru Chronionego Krajobrazu jest uchwała nr VI/106/11 sejmiku województwa kujawsko-pomorskiego z dnia 21 marca 2011 r. w sprawie obszarów chronionego krajobrazu.
Obszar kompleksu torfowiskowo-jeziorno-leśnego Zgniłka-Wieczno-Wronie zajmuje powierzchnię 11,1 tyś. ha i jako jedyny występuje w centralnej części Ziemi Chełmińskiej. W jego skład wchodzą:
• największy na tym terenie kompleks torfowiskowy ze zbiorowiskami roślin torfowisk przejściowych i niskich oraz zaroślowych i leśnych, a także wodnych z szeregiem gatunków chronionych i rzadkich,
• największe na Ziemi Chełmińskiej jezioro Wieczno o dobrej jakości wody, użytkowane rekreacyjnie będące jednocześnie miejscem lęgowym ptactwa,
• kompleks leśny z rezerwatem przyrody „Wronie”.
Palczasto rozgałęziony obszar łączy się przez dolinę Strugi Wąbrzeskiej z obszarem doliny Drwęcy, spełniając zadanie szlaku migracyjnego dla wielu gatunków flory i fauny prowadzącego przez odlesione i odwodnione obszary Wysoczyzny Chełmińskiej. Występuje na tym obszarze 7 parków wiejskich, 11 pomników przyrody, z których większość to drzewa oraz 89 użytków ekologicznych.
Centralna i północna część gminy jest objęta ochroną w randze obszaru chronionego krajobrazu. „Obszar kompleksu torfowiskowo-jeziorno-leśnego Zgniłka-Wieczno-Wronie” chroni największy na tym terenie kompleks torfowiskowy ze zbiorowiskami roślinnymi i szeregiem rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt, a także największe na terenie Pojezierza Chełmińskiego jezioro - Wieczno, użytkowane rekreacyjnie i będące jednocześnie miejscem lęgowym ptactwa. Zdecydowana większość OChK leży na terenie Gminy Ryńsk, ale pozostała część także na terenie gminy Płużnica i Dębowa Łąka.
Na obszarze Chronionego Krajobrazu obowiązuje zasada ścisłego podporządkowania działalności gospodarczej, w tym produkcji rolnej, ochronie środowiska przyrodniczego. Obszar ten łączy się przez dolinę Strugi Wąbrzeskiej z obszarem doliny Drwęcy spełniając rolę szlaku migracyjnego dla wielu gatunków flory i fauny.
Ustawa o ochronie przyrody wyróżnia następujące formy ochrony przyrody:
- parki narodowe,
- rezerwaty przyrody,
- parki krajobrazowe,
- obszary chronionego krajobrazu,
- obszary Natura 2000,
- pomniki przyrody,
- stanowiska dokumentacyjne,
- użytki ekologiczne,
- zespoły przyrodniczo-krajobrazowe,
- ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów.
Każda z form spełnia inną rolę w polskim systemie ochrony przyrody i służy innym celom, dlatego charakteryzuje się odmiennym reżimem ochronnym oraz zakresem ograniczeń w użytkowaniu. Formy ochrony przyrody tworzą duży i zróżnicowany zespół środków pozwalających realizować ochronę przyrody, powstały w efekcie rozwoju naukowych podstaw ochrony przyrody i jej wieloletniej praktyki.
Zestawienie form ochrony przyrody w Gminie Ryńsk
| Nazwa formy ochrony |
Liczba obiektów |
| Parki narodowe | brak |
| Rezerwaty przyrody | 1 |
| Parki krajobrazowe | brak |
| Obszary chronionego krajobrazu | 1 |
| Obszary Natura 2000 | brak |
| Pomniki przyrody | 12 |
| Stanowiska dokumentacyjne | brak |
| Użytki ekologiczne | 90 |
| Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe | brak |
CENTRALNY REJESTR FORM OCHORNY PRZYRODY W POLSCE
